Evenementen als Pride of de Internationale Vrouwendag trekken dan wel jaarlijks tienduizenden geïnteresseerden, toch is niet iedereen overtuigd van het nut van dit soort activiteiten. Kritische stemmen vragen zich al langer af of het in de kijker zetten van genderminderheden anno 2025 nog wel noodzakelijk is. Toch toont onderzoek aan dat de acceptatie van de lgbtqai+-gemeenschap en de gelijkheid tussen man en vrouw zeker niet voor iedereen een evidentie is. Sterker nog, de laatste jaren tekenen we een trend van groeiende intolerantie op.
Mannen met controle en vrouwen die graag overdrijven
In 2024 publiceerde het Europese Instituut voor Gendergelijkheid een studie die bij jongeren in heel Europa peilde naar attitudes rond gendergelijkheid en gendergerelateerd geweld. Daaruit bleek dat de tolerantie rond gendergerelateerd geweld in stijgende lijn is, vooral bij jonge mannen. Het is de eerste keer dat jongere generaties een tolerantere houding aannemen tegenover verschillende soorten geweld dan hun voorgangers. Enkele cijfers zijn op zijn minstgezegd zorgwekkend. Zo geeft 26% van de mannen tussen 18 en 24 aan dat vrouwen vaak claims rond seksueel misbruik verzinnen of overdrijven. 17% ziet huiselijk geweld als een privéaangelegenheid die binnen de muren van de familie dient afgehandeld te worden en meer dan 50% vindt het acceptabel dat een man de financiën van zijn vrouw controleert.
Het homohuwelijk liever kwijt dan rijk
Nog dit jaar publiceerde het Jeugdonderzoeksplatform (JOP) eenzelfde onderzoek met een focus op tolerantie tegenover de lgbtqai+-gemeenschap. Ook daar kwamen verontrustende cijfers naar boven. 18,3% van de respondenten vindt agressie tegen homo’s aanvaardbaar en net geen 20% ziet het homohuwelijk liever afgeschaft. De statistieken rond intolerantie zijn verdubbeld of zelfs vertrippeld tegenover 2018. Ook hier zien we een minder tolerantie houding bij jongens.
Moeten we ons zorgen maken?
Beide onderzoeken tonen een verontrustende trend aan, waarbij jongere generaties mannen toleranter worden tegenover gendergerelateerd geweld. De progressieve trend die de laatste jaren werd opgetekend lijkt daarmee verbroken. Naar oorzaken van deze plotse ommekeer is het voorlopig gissen, maar onderzoeker Fien Pauwels van de Vrije Universiteit Brussel kijkt alvast naar de grotere vatbaarheid van een jonger publiek. Ook de aanraking met digitale platformen waarin extreme ideologieën steeds meer jongeren bereiken kan een mogelijke oorzaak zijn. Meer onderzoek is nodig om hier een definitief antwoord op te geven. Één ding is wel zeker: homofobie en geweld tegen vrouwen zijn de samenleving nog lang niet uit, en we dienen waakzaam te zijn voor additionele groei of mentaliteitsveranderingen. Verworven rechten zijn nooit vanzelfsprekend, en we moeten blijven sensibiliseren rond gendergelijkheid. Afspraak op 17 mei of 8 maart in Brussel?
Het onderzoek door het Europese Instituut voor Gendergelijkheid vind je hier terug.
De informatiefiche rond het onderzoek van het Jeudgonderzoeksplatform (JOP) is beschikbaar via hun website.
Sara-Lynn Milis
Projecten & bronnencentrum
