Op 6 februari vindt elk jaar de Internationale Dag van Nultolerantie voor Vrouwelijke Genitale Verminking (VGV) plaats. Om meer te weten over het onderwerp en de politieke noden van (toekomstige) slachtoffers, lees hieronder verder of surf naar de website van GAMS.
Wat is VGV?
VGV omvat alle “procedures waarbij de uitwendige genitaliën van vrouwen opzettelijk worden veranderd of verwond om niet-medische redenen” (VN, 2014).
De Verenigde Naties, GAMS* (Groep voor de afschaffing van vrouwelijke genitale verminking) en Amazone erkennen VGV als gendergerelateerd geweld. Fysiek, symbolisch en psychologisch geweld wordt beschouwd als een schending van de fundamentele rechten van vrouwen en een belemmering voor de totstandbrenging van gelijkheid, ontwikkeling en vrede (Critical Encyclopaedia of Gender, 2021).
Prevalentie
Naar schatting 230 miljoen meisjes en vrouwen zijn slachtoffer van VGV (UNICEF, 2024). Daarnaast lopen elk jaar meer dan 4 miljoen meisjes tussen de 4 en 14 jaar, soms al enkele maanden na geboorte, het risico om deze praktijken te ondergaan (GAMS, 2024).
Grootschalig onderzoek toont aan dat VGV een wereldwijd fenomeen is. Het komt nog steeds veel voor in Afrika, het Midden-Oosten, Azië en Latijns-Amerika. GAMS wijst erop dat de prevalentie sterk verschilt tussen regio’s, ook binnen landen. Etnische groep en regio van herkomst zijn bepalende risicofactoren.
Culturele praktijken?
Er worden verschillende redenen gegeven om vrouwelijke genitale verminking te rechtvaardigen, afhankelijk van regio en cultuur. Sociale integratie, een huwelijk, maagdelijkheid, trouw, verleiding, zuiverheid en religie worden allemaal gebruikt om de praktijken goed te praten maar hebben slechts een gemeenschappelijk doel: het onderdrukken van de seksualiteit van vrouwen.
Om af te sluiten
Als normen van ‘zuiverheid’ en sociale cohesie wordt VGV genaturaliseerd door de medische wereld. De praktijk houdt patriarchale en heteronormatieve dominantieverhoudingen in stand. Het bestrijden van VGV betekent ook vrouwen de kans geven om hun seksualiteit en hun lichamen als politieke subjecten terug te winnen.
Hoe zit het met chirurgisch geweld tegen intersekse personen?
De Belgische wet beschermt intersekse kinderen niet tegen ongeoorloofde chirurgie. Toch worden deze operaties, net als vrouwelijke genitale verminking, gerechtvaardigd door maatschappelijke normen en niet door medische noodzaak. Amazone sluit zich aan bij de GAMS en de intersekse rechtenverenigingen en roept de Belgische regering op om het recht op lichamelijke integriteit van intersekse minderjarigen te erkennen.
* Sinds 1996 strijdt GAMS België voor de afschaffing van vrouwelijke genitale verminking in België en de rest van de wereld. Via een brede waaier aan middelen trachten ze alle slachtoffers te informeren over de risico’s en gevolgen van vrouwelijke genitale verminking. Om meer te weten te komen over hun werk, bekijk de video hieronder of bezoek hun website.
Elisabeth Fiévez & Kiara De Prest
Stagiaires Amazone
